Geçmişten Günümüze Android’in Gelişimi – Tüm Android Sürümleri

Android, Linux çekirdeğine dayanan modifiye edilmiş bir işletim sistemidir. İlk olarak 2003 Ekim ayında Andy Rubin tarafından kurulan Android, 2005 yılında 50 milyon dolar karşılığında Google tarafından satın alındı. Google, Beta cep telefonu işletim sistemi Android’i 5 Kasım 2007’de yayınladı. Aynı yıl Apple, iPhone’u piyasaya sürdü. Google, 12 Kasım 2007’de ilk SDK’sını yayınladı. Gelin şimdi Android’in geçmişten günümüze geçirmiş olduğu evrime bakalım.

Android, 2011 yılında dünyanın en popüler mobil işletim sistemi olmayı başardı. Günümüzde halen bu popüleritesini koruyan Android, 2018 Nisan ayı verilerine göre dünyada kullanılan mobil işletim sistemlerinin %75.66’ını oluşturuyor. iOS işletim sistemi %19.23’lük bir paya sahipken diğer mobil işletim sistemlerinin payı %5.11. İşin içine tabletler katıldığında ise iOS’un payı sadece %2-3 civarında kalıyor.

Şimdi gelin Android 1.0’dan Android 9.0 (Android P)’a kadar tüm android sürümlerini sırasıyla inceleyelim.

Android 1.0 (Kod adı yok)

Çıkış tarihi: 23 Eylül 2008

Android 1.0, işletim sisteminin piyasaya sürülen ilk sürümüdür. Android kaynak koduyla birlikte öncü cihaz olan T-Mobile G1, ABD ve İngiltere’de Ekim 2008’de piyasaya sürüldü.

Dahili Uygulamalar:

• Android Market
• İntenet Tarayıcı
• Fotoğraflar
• Kamera
• Gmail
• Google Rehber
• Google Takvim
• Google Sync üzerinden hava senkronizasyonu
• EPostauygulama desteği POP3, IMAP & SMTP
• Hesap Makinesi
• YouTube
• Ayarlar
• Alarm Saati
• Çevirici
• Google Haritalar

Android 1.1 (Petit Four)

Çıkış tarihi: 9 Şubat 2009

Google, ‘Petit Four’ kod adını duyurmadı ancak kendi içinde bu ismi kullanıyordu. Android 1.1 sürümü, T-Mobile G1’in uluslararası olarak mevcut bir versiyonu olan HTC Dream’in piyasaya sunulmasıyla ortaya çıkan nispeten küçük bir güncellemeydi.

Önemli Android Petit Four özellikleri:

• Haritalar’da işletmeleri ararken detaylar ve yorumlar eklendi.
• Hoparlörü kullanırken daha uzun arama süresi zaman aşımı, tuş takımını gösterme/gizleme
• Mesajlardaki ekler
• Sistem düzenlerinde seçim çerçevesi için destek eklendi.

Android 1.5 – Cupcake

Çıkış tarihi: 27 Nisan 2009

Cupcake, halka açık bir isme sahip olan ilk Android sürümü oldu. Google artık bir geleneğe sahipti. Her bir sonraki Android sürümünün adı, alfabenin bir sonraki harfi ile başladı.

Cupcake, otomatik döndürme seçeneği, yeni bir açılış animasyonu ve animasyonlu ekran geçişleri gibi birçok UI geliştirmesini beraberinde getirdi.

Android’e metin tahmini ve özel bir sözlüğe sahip klavye eklendi. Google, ana ekran widget’larını etkinleştiren AppWidget çerçevesini tanıttı. MPEG-4 ve 3GP video formatlarında video kaydı yapabildiği için kameraların gelişmesine yol açtı. Kullanıcılar ayrıca web tarayıcısında da kopyalama ve yapıştırma yapabiliyordu.

Diğer önemli Android Cupcake özellikleri:

• Bluetooth için otomatik eşleme ve stereo desteği (A2DP ve AVRCP profilleri)
• Rehberde Sık Kullanılanlar için gösterilen kullanıcı resimleri
• Çağrı günlüğü olayları
• Çağrı kaydı etkinliklerinden bir kartvizite tek dokunuşla erişim
• YouTube ve Picasa’ya video ve fotoğraf yükleme olanağı

Android 1.6 – Donut

Çıkış tarihi: 15 Eylül 2009

Donut, WVGA ekran çözünürlükleri için destek sunarak, Android’in farklı boylardaki ekranlarda çalışmasına olanak tanıdı. Sadece 320×480 ekran boyutuna verilen destekten sonra bu büyük bir gelişmeydi.

Android Market’te birçok iyileştirme yapıldı. Artık markette, arama bölümü, uygulama ekran görüntüleri ve en iyi ücretsiz/ücretli uygulama kategorileri vardı..

Diğer önemli Android Donut özellikleri:

• Herhangi bir Android uygulamasının bir metin dizesini “konuşmasına” izin veren çok dilli konuşma sentezi motoru
• Toplu fotoğraf silme
• CDMA / EVDO, 802.1x, VPN’ler ve bir metin-konuşma motoru için teknoloji desteği güncellendi
• Arama ve kamera uygulamalarında hız iyileştirmeleri
• Genişletilmiş Hareket çerçevesi ve yeni GestureBuilder geliştirme aracı

Android 2.0 – Eclair

Yayın tarihi: 26 Ekim 2009

Eclair, performansı daha da iyileştirdi. Yenilenen bir kullanıcı arayüzü ile geldi ve daha fazla ekran boyutu ve çözünürlüğü destekledi. Aynı zamanda canlı duvar kağıtlarını da getirdi. Google Haritalar Navigasyon, dönüş yönleri, 3D görünüm, sesli rehberlik ve trafik bilgileri ile araç içi navigasyon birimleri için iyi bir alternatif haline geldi.

Akıllı telefonlar, flaş, dijital zoom, sahne modu, beyaz dengesi, renk efekti ve makro odak dahil olmak üzere yeni kamera özelliklerini destekleyerek dijital fotoğraf makinelerindeki alternatif olmaya başladı.

Android 2.1, Eclair olarak adlandırılan bir sonraki sürümdü. Çünkü bu sürüm sadece küçük API değişiklikleri ve hata düzeltmeleriyle ilgili güncellemeler içeriyordu.

Android 2.1 Eclair ile birlikte, Google ilk Nexus cihazlarını tanıttı. HTC tarafından üretilen ancak doğrudan Google tarafından satılan Google Nexus One, Ocak 2010’da piyasaya sürüldü ve Mayıs 2010’da Android 2.2 Froyo’ya güncellenen ilk telefon oldu.

Diğer önemli Android Eclair özellikleri:

• E-posta ve kişiler için çoklu Hesap senkronizasyonu
• Kurumsal uyum için kritik olan Microsoft Exchange e-posta desteği
• Bluetooth 2.1
• Kişinin avatarına dokunduğunuzda, bir çağrı, SMS ve e-posta için bir pop-up gösteren Hızlı İletişim özelliği
• Kayıtlı tüm SMS ve MMS mesajlarını arama yeteneği
• Sanal klavyede geliştirilmiş yazım hızı, kelime kullanımınızı öğrenen ve kişi isimlerini öneriler olarak içeren daha akıllı bir sözlük
• Yerimi küçük resimleri, çift dokunma yakınlaştırma ve HTML5 desteği ile yenilenmiş tarayıcı arayüzü.
• Takvim gündem görünümü gelişmiş, her davetlinin katılım durumunu gösterir ve yeni konukları etkinliklere davet etme yeteneği
• Multi-touch olayları izlemek için geliştirilmiş MotionEvent sınıfı

Android 2.2 – Froyo

Çıkış tarihi: 20 Mayıs 2010

Android 2.2 Froyo, hız, performans ve bellek optimizasyonları getirdi. Arama, yol tarifi alma ve not ekleme dahil olmak üzere, telefonunuzun sesinizle daha da fazla komutu gerçekleştirmesi sağlandı. 4 inçlik 720p ekranlar gibi yüksek PPI ekranlar (320 ppi’ye kadar) için destek geldi.

Diğer önemli Android Froyo özellikleri:

• Geliştirilmiş Microsoft Exchange desteği
• USB bağlama ve Wi-Fi hotspot işlevi
• Uygulmalar için toplu ve otomatik güncelleme özelliği
• Birden çok klavye dili / sözlükleri arasında hızlı geçiş
• Bluetooth araç ve masa desteği
• Sayısal ve alfasayısal şifreler için destek
• Hareketli GIF desteği
• Genişletilebilir belleğe (sdkart) uygulama kurulumu
• Galeri uygulamasında kullanıcıların bir yakınlaştırma hareketiyle resimleri görüntülemesi.

Android 2.3 – Gingerbread

Çıkış tarihi: 6 Aralık 2010

Gingerbread, kullanıcı arayüzünü basitleştirme, daha büyük ekran boyutları ve çözünürlükler için destek ve performans iyileştirmeleri ile daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağladı. Gingerbread ile gelen bekleme özelliği, cihazların uzun süre uyanık tutulduğu uygulamaların daha iyi yönetilmesiyle daha uzun pil ömrü sunmayı başardı.

Gingerbread, ek oyun API’ları ile geliştiricilere ses, grafik, cihaz kontrolleri ve depolama yeteneklerine daha düşük düzeyde erişim sağlayarak Android’e daha zengin bir oyun deneyimi getirdi.

NFC teknoloji geldi. Çoklu kamera desteği ile artık ön kamera ve daha fazla sensör (jiroskoplar ve barometreler gibi) için destek sağlandı.

Diğer önemli Android Gingerbread özellikleri:

• SIP VoIP internet telefonu için yerel destek
• Sanal klavyede daha hızlı, daha sezgisel metin girişi, geliştirilmiş doğruluk, daha iyi önerilen metin ve ses giriş modu
• Basın-tut, kopyala ve yapıştır ile bir sözcük seçmenizi sağlayan gelişmiş kopyalama / yapıştırma işlevi
• Reverb, eşitleme, kulaklık sanallaştırma ve bas güçlendirmesi gibi yeni ses efektleri
• Tarayıcıdan, e-postadan veya başka bir uygulamadan indirilen herhangi bir dosyaya kolay erişim sağlayan Yeni İndirme Yöneticisi
• WebM / VP8 video oynatımı ve AAC ses kodlaması desteği
• Google Talk’u kullanarak sesli veya görüntülü sohbet desteği
• SSL için varsayılan şifrelemeyi AES256-SHA’dan RC4-MD5’e geçirdi
• Geliştirilmiş Gmail uygulaması
• Kamera yazılımı geliştirmeleri
• Gelişmiş pil verimliliği

Android 3.0 – Honeycomb

Çıkış tarihi: 22 Şubat 2011

Honeycomb, optimize edilmiş ve sadece tabletler için tasarlanmış bir Android sürümüdür. Google, özelliklerini en iyi şekilde sergilemek için Motorola Xoom’u süper model olarak seçti.

Honeycomb, daha büyük ekranlı tabletler için optimize edilmiş bir kullanıcı arayüzü sağladı.

Android 4.0 – Ice Cream Sandwich

Çıkış tarihi: 18 Ekim 2011

Ice Cream Sandwich, Android 2.3 ve Android 3.0’ı hem akıllı telefonları hem de tabletleri destekleyen tek bir birleşik sürümde birleştirdi.

Ice Cream Sandwich, akıllı telefonlarda ilk defa ekranda gezinti düğmelerini getirdi. Yeni Roboto yazı tipinin yanı sıra, widget’lar uygulama çekmecesinde kendi sekmelerine taşındı. Klasör oluşturma daha doğal bir sürükle ve bırak yaklaşımıyla geliştirildi.

Ayarlar içindeki Veri Kullanımı kontrolü, belirli bir kullanım limitine yaklaştığınızda uyarı almanızı ve eşik aşıldığında veri kullanımını devre dışı bırakmanızı sağladı. Android Beam, NFC donanımlı cihazlar arasında web yer imleri, iletişim bilgileri, yol tarifleri, YouTube videoları ve diğer verilerin alışverişini sağladı.

Akıllı telefon kamera uygulaması ile tekrar geliştirildi. Sıfır çekim gecikmesi, zaman atlamalı ve panorama modları, 1080p video kaydı bu gelişmelerden bazılarıdır. Dahili bir fotoğraf editörü çektiğiniz fotoğraflarda düzenleme yapmanızı sağladı.

Ice Cream Sandwich yüz tanıma yazılımını kullanarak telefonunuzun kilidini açmanıza izin veren bir özellik olan Face Unlock’u tanıttı. Apple’ın Face ID’si, yazılım ve donanım bileşenlerini kullanarak altı yıl sonra ortaya çıkacaktı.

Diğer Android Ice Cream Sandwich özellikleri:

• Geliştirilmiş görsel sesli mesaj
• Takvimde tutam-zoom işlevselliği
• Entegre ekran görüntüsü yakalama
• Doğrudan kilit ekranından uygulama erişimi
• Tarayıcının kullanıcıların Chrome yer işaretleriyle otomatik senkronizasyonu
• Yeni galeri düzeni
• Sosyal ağ entegrasyonu, durum güncellemeleri ve yüksek çözünürlüklü görüntüler ile yenilenmiş Kişiler uygulaması
• Doğrudan kablosuz bağlantı
• Android VPN Framework (AVF) ve TUN (TAP değil) çekirdek modülü.

Android 4.1 – Jelly Bean

Çıkış tarihi: 9 Temmuz 2012

Jelly Bean, kullanıcı arayüzü için pürüzsüz bir performans ve işlevsellik sağlamak için Project Butter’ı tanıttı.

Google Asistan, mobil yardımcınız bulunduğunuz yere, tarihe ve saate, programınıza ve beğendiğiniz konulara göre bir bakışta bilgi sağladı.

Jelly Bean, bildirimler genişleyerek ve bunların içinden aksiyon alınmasına izin vererek, Harekete Geçirilebilir Bildirimler getirdi. Ayrıca, uygulamaya özel olarak bildirimleri de kapatabilirsiniz.

Diğer Android Jelly Bean özellikleri:

• Gelişmiş erişilebilirlik
• Kısayollar ve widget’lar, yeni öğelerin ana ekranlara sığması için otomatik olarak yeniden düzenlenebilir veya yeniden boyutlandırılabilir
• Android Beam için Bluetooth desteği, iltifat NFC
• Geliştirilmiş kamera uygulaması, daha sonra Google Play sürümü telefonlarında daha önce tanıtılan, yeniden işlenmiş bir kamera kullanıcı arayüzü tarafından izlendi.
• Daha küçük ekranlı tabletler, telefonların kullandığı arayüz düzeninin ve ana ekranın genişletilmiş bir versiyonunu kazanmıştır.
• Birden çok kullanıcı hesabı (yalnızca tabletler)
• Yerleşik dünya saati ile yeni saat uygulaması, kronometre ve zamanlayıcı
• Grup Mesajlaşma
• 4K çözünürlük desteği

Android 4.4 – KitKat

Çıkış tarihi: 31 Ekim 2013

Android 4.4 KitKat ile “OK Google” hayatımıza girdi. Artık hava durumunu öğrenmek, arama yapmak, metin göndermek, yol tarifi almak veya müzik çalmak için “OK Google” diyip sesli komut vermeniz yeterliydi.

Android’in kullanıcı arayüzü, sürükleyici bir tasarım yaklaşımını desteklemek için geliştirildi.

Daha giyilebilir teknolojiler ve Android Wear cihazları için KitKat’ın bir sürümü piyasaya sürüldü.

Diğer Android KitKat özellikleri:

• Daha düşük özelliklere sahip cihazlarda performans iyileştirmeleri
• Kablosuz baskı kapasitesi
• Sensör grubu, adım detektörü ve sayaç API’ları.

Android 5.0 – Lollipop

Çıkış tarihi: 12 Kasım 2014

Önceki artan tasarım güncellemelerinin aksine, Lollipop Materyal Tasarımını getirdi. Bildirimler artık kilit ekranına taşındı.

Bir Android cihazındaki şarkılar, fotoğraflar, uygulamalar ve son aramalar, tüm Android cihazlardan erişilebilir oldu.

Lollipop ile, Android ilk defa televizyonlarda ve arabalarımızdaki yerini aldı.

Diğer Android Lollipop özellikleri:

• 64 bit CPU’lar için destek
• Önizlemeleri yazdırma
• Yenilenmiş kilit ekranı, artık widget’ları desteklemiyor.
• Yenilenmiş bildirim tepsisi ve hızlı ayarlar aşağı çekiliyor.
• Pil ömrü iyileştirmeleri için Project Volta
• Sistem ayarlarında arama yapma
• Misafir girişleri ve birden fazla kullanıcı hesabı telefon gibi daha fazla cihazda kullanılabilir.
• Dokun ve Git, kullanıcıların NFC ve Bluetooth kullanarak hızlı bir şekilde yeni bir Android cihazına geçirmelerine olanak tanıdı.
• El feneri görevi gören Flaş uygulaması
• Akıllı kilit özelliği
• Güncellenmiş emoji
• Birden fazla SIM kart için resmi destek
• Android 5.1 çalıştıran uyumlu 4G LTE cihazlar arasında kullanılabilen yüksek tanımlı sesli aramalar
• Yerel WiFi arama desteği

Android 6.0 – Marshmallow

Çıkış tarihi: 5 Ekim 2015

Now On Tap özelliği ile ana ekran tuşuna basılı tutulduğunda Google Asistan devreye girmeye başladı.

Ekran kapalıyken CPU hızını azaltan Doze modu, pil ömrünü daha da uzatmak için App Standby ile birleştirildi. Yerel parmak izi desteği ile güvenlik artırıldı.

Diğer Android Marshmallow özellikleri:

• Uygulamalar içindeki anahtar kelimelerden içeriğe dayalı arama
• Alfabetik olarak erişilebilen dikey uygulama çekmecesi
• Uygulama arama çubuğu ve sık kullanılanlar
• Rahatsız Etme modunu yeniden adlandırılmış Öncelik modu
• Birden çok sayfa içeren daha büyük uygulama klasörleri
• USB-C desteği
• Uygulamalar için 4K görüntüleme modu
• Deneysel çoklu pencere özelliği
• USB bağlantı seçenekleri için açıklamalar
• Kamerayı açmak için iki kez güç düğmesine basma.

Android 7.0 – Nougat

Çıkış tarihi: 22 Ağustos 2016

Devam eden kullanıcı arayüzü geliştirmeleri, çift dokunuşlu uygulamalar ile iki uygulamayı yan yana çalıştırabilme olanağı sağladı. Yeni JIT derleyici ile daha hızlı güncelleme, VR mode ve Vulkan API desteği ile daha iyi oyun görüntü deneyimi Nougat ile geldi.

Diğer Android Nougat özellikleri:

• Yakınlaştırmanın ekran görüntüsü
• Acil bilgi bölümü eklendi
• Dosya tarayıcısındaki iyileştirmeler
• Diğer Hızlı Ayarlar seçenekleri
• Android TV için resim içi resim desteği
• Android Marshmallow ile gelen Doze özelliği Nougat ile daha da gelişmiş durumda. Arkaplanda çalışan uygulamaları denetleyen bu yapı daha iyi batarya ve veri yönetimi sağlıyor.

Android Nougat’la ilgili Android Nougat’ın Özellikleri Resmi Listesi yazımızı okuyabilirsiniz.

Android 8.0 – Oreo

Çıkış tarihi: 21 Ağustos 2017

Android Oreo özellikleri:

• Yeniden yapılandırılmış Ayarlar ile Yeniden Tasarlanan Hızlı Ayarlar ve Ayarlar
• Çoklu ekran desteği
• Google Play Protect
• İndirilebilir yazı tipleri
• Bağlı cihazlar için Bluetooth pil seviyesi
• Android Oreo Go Edition, 1 GB’den daha az RAM’e sahip cihazlar için Android’in isteğe bağlı hafif bir sürümü
• Kullanılmadığında navigasyon düğmeleri söner
• Yeni bir ekran ve kayan araç çubuğu da dahil olmak üzere ‘Kapat’ ve ‘Yeniden Başlatma’ya görsel değişiklikler
• Otomatik ışık ve karanlık temalar

Android 9.0 – Android P 

Yayın tarihi: Beta 1 8 Mayıs 2018’de yayınlandı

Android P şuan nihai sürümü yayınlanmamış en son Android versiyonudur. 8 Mayıs 2018’de ilk betası yayınlanan Android P aşağıdaki özelliklerle sahip olacak.

• Hızlı ayarlar menüsü için yeni kullanıcı arayüzü
• Saat, bildirim çubuğunun soluna taşındı
• Dock şimdi yarı saydam bir arka plana sahip
• Güç seçeneklerine bir ekran görüntüsü düğmesi eklendi
• Etkinleştirildiğinde biyometrik kimlik doğrulamayı devre dışı bırakan yeni bir Kilitleme modu
• Kullanıcı arayüzü boyunca yuvarlatılmış köşeler
• Uygulamalar veya uygulamalar içindeki etkinlikler arasında geçiş yapmak için yeni geçişler
• Yeniden tasarlanan ses seviyesi çubuğu
• Daha zengin mesaj bildirimleri
• Her zaman açık ekranda gösterilen pil yüzdesi
• Ayarlar sırasında Yeniden Tasarlanmış Telefon Hakkında sayfası ve sürüş sırasında otomatik Bluetooth özelliği gibi deneysel özellikler.

Android’in 2018 yılı itibariyle geçmişten günümüze olan tüm sürümlerini sizler için bir araya getirdik ve tüm sürümlerin özelliklerini bir özet olarak size sunmaya çalıştık.